Çağımızın en sık karşılaşılan şikayetlerinden biri kronik yorgunluktur. Genellikle yorgunlukla birlikte depresyon hali, uykusuzluk, iştahsızlık veya sürekli yeme isteği de ortaya çıkabilir. Yorgunluk hissi stresli bir günün sonunda ortaya çıkabildiği gibi, hormonlardaki bazı dengesizlikler nedeniyle de ortaya çıkabilir. Kronik yorgunluk şikayetinde hormon tahlili yaptırmak önemlidir.

Yorgunluk hissi tek bir hormonun etkisi altında değildir. Tiroit hormonundan östrojen hormonuna kadar birçok farklı hormon vücut sistemimizi etkiler. Bazen yorgunluğun sebebi tek bir hormon iken bazı durumlarda birkaç farklı hormon birlikte yorgunluğa sebep olabilir. Bu hormonların en başında tiroit bezlerinden salgılanan hormonlar gelir.

Tiroit bezinin az ya da çok çalışması, T3 ve T4 hormonlarını etkileyerek kronik yorgunluğa ve halsizliğe neden olur. Tiroit bezlerinden kaynaklanan yorgunlukta sıklıkla B vitaminleri ile demir eksikliği de görülür. Özellikle T3 ve T4 hormonlarının az salgılanmasına bağlı olarak:

yorgunluğa eşlik eder.

Tiroit hormonlarının yanında kortizol hormonunun azlığı da kronik yorgunluğa neden olmaktadır. Hashimoto tiroidinde, T3 ve T4 hormonları ile kortizol hormonu da bozulur. Kortizol, böbreküstü bezlerinden salgılanan ve stres anında devreye giren bir hormondur. Azalması durumunda strese karşı direnç düşer. Kişi özellikle akşam saatlerinde iyice yorgun hisseder. Eğer yorgunluğun kaynağı tiroit bezlerindeki bozulma ise ve kortizol kontrolü yapılmazsa verilen ilaçlar yorgunluğun artmasına neden olur. Bu yüzden tiroit bozukluklarında önce kortizol kontrolü yapılmalı, kortizol kontrol altına alındıktan sonra tiroit bezleri ile ilgili tedavi başlatılmalıdır.

Böbreküstü bezlerinden salgılanan ve vücudun elektrolit dengesini sağlayan aldosteron hormonu az ya da çok salgılandığında kronik yorgunluğa sebep olur. Kişi çoğu zaman yataktan kalkacak gücü bile kendinde bulamaz. Yorgunlukla birlikte sürekli düşük tansiyon gözlenir. Vücudun su ve tuz dengesi bozulduğundan vücutta dolaşan kan miktarı azalır. Kan şekeri düşer.

Kronik yorgunluğun bir diğer nedeni de üreme sistemini etkileyen hormonların az ya da çok salgılanmasıdır. Özellikle kadınlarda östrojen dengesinin bozulması ile ortaya çıkan adet düzensizliği kronik yorgunluğun ve sürekli depresyonun temel sebeplerindendir.

Kronik yorgunluk sadece hormonlar ile sınırlı olmayan bir durumdur. Ayrıca yaşam tarzı, beslenme alışkanlıkları, uyku düzeni ve psikolojik durum da bu durumu etkileyebilir. Düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek ve yeterli uyumak, yorgunluk hissini azaltmada yardımcı olabilir. Ayrıca, stres yönetimi teknikleri ve psikolojik destek almak da yorgunlukla başa çıkmada etkili olabilir.

Sonuç olarak, kronik yorgunluğun altında yatan sebebi anlamak ve uygun tedavi yöntemlerini uygulamak önemlidir. Hormonal dengesizliklerin yanı sıra, genel sağlık durumunu iyileştirmeye yönelik yaşam tarzı değişiklikleri de yorgunluk hissini azaltmada büyük rol oynar.